Η αμοιβή των εργαζομένων και στελεχών σου γενικά γίνεται συνήθως:
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
- Σε όσους φέρνουν μετρήσιμα αποτελέσματα, όπως οι πωλητές, αλλά και άλλοι, με τα σχήματα bonus που έχω αναφέρει σε ειδική ανάρτηση.
- Σε όσους έχουν δουλειά που δεν μετριέται εύκολα, όπως λογιστές, ΙΤ, υπεύθυνοι προμηθειών, κλπ. πάλι με bonus, αλλά με ποιοτικά κριτήρια.
Αυτά μπορεί να αφορούν την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, τις διοικητικές τους ικανότητες, τη φιλομάθεια και εργατικότητά τους, το πιάσιμο προθεσμιών, την απόδοση υπό πίεση, και διάφορα τέτοια. Τι γίνεται, όμως, αν θες να ανταμείψεις κάποιους, όπως π.χ. τους 3-4 βασικούς σου managers, πέρα από αυτά;
Πώς μπορείς να τους «δέσεις» με την εταιρεία, έτσι ώστε να μην τους χάσεις, αλλά και να αποδίδουν αυτοί ακόμη καλύτερα; Σ’ αυτή την περίπτωση, δίνεις ποσοστό της εταιρείας ή εγγυημένο μέρισμα κι αυτό γίνεται με διάφορους τρόπους, πέρα από τα stock options, που βασικά αφορούν εισηγμένες εταιρείες:
- Virtual shares: με ιδιωτικό συμφωνητικό παραχωρείς άτυπα ένα ποσοστό και για όσο το στέλεχος παραμένει στην εταιρεία. Έτσι, όχι μόνο έχει κάθε χρόνο ένα εγγυημένο μέρισμα από τα κέρδη, αλλά και όταν η εταιρεία πουληθεί σε επενδυτή, αυτό θα απολαύσει όλη την υπεραξία από την πώληση.
- Πραγματική μεταβίβαση: με όλους τους τύπους (συμβολαιογραφικό, ΓΕΜΗ, φόρο μεταβίβασης, κλπ). Εκεί το ποσοστό διατηρείται ακόμη κι αν το στέλεχος αποχωρήσει, εκτός κι αν έχεις άλλη πρόνοια.
- Profit sharing: δεν έχει ιδιοκτησία, αλλά πέρα από το όποιο άλλο bonus, παίρνει μέρισμα από τα κέρδη, ανάλογα με το ποσοστό που του «αποδίδεις», για όσο παραμένει στην εταιρεία.
Υπάρχουν διάφορες παραλλαγές.
“Πάντως, το θέμα είναι αρκετά δύσκολο, χρειάζεται την εμπλοκή φορολογικού και νομικού συμβούλου, και έχεις πάντα να ισορροπήσεις ανάμεσα”
- Στην ανάγκη να ανταμείψεις και να κρατήσεις καλά στελέχη
- Στο κόστος που αυτό μπορεί να φέρει στην εταιρεία ή και στο στέλεχος (π.χ. για φόρο εισοδήματος όταν πουλήσει μετοχές του σε επενδυτή)
- Στη μείωση των εξουσιών σου, έστω και υπέρ μετόχων μειοψηφίας
- Στις συνέπειες που μπορεί να έχει η αποχώρηση ενός στελέχους-συνεταίρου
Για παράδειγμα, στην τελευταία περίπτωση, αν έχεις ήδη δώσει μετοχές, μπορείς να έχεις προβλέψει στο συμφωνητικό ότι:
- Το στέλεχος δεν θα πάει ποτέ σε ανταγωνιστή ή δεν θα ξεκινήσει ο ίδιος ανταγωνιστική επιχείρηση
- Αν φύγει, θα είναι υποχρεωμένο να ξαναπουλήσει το ποσοστό του σε προκαθορισμένη τιμή
Καταλήγω ότι
Το να κάνεις τα στελέχη που εκτιμάς να αισθάνονται ή να είναι συνέταιροι, είναι πράγματι το πιο δυνατό εργαλείο για να δέσεις την ομάδα και να αυξήσεις την αποτελεσματικότητά της. Το θέμα, όμως, είναι λεπτό και δύσκολο και θέλει αρκετή μελέτη πριν βρεθείς να έχεις παραχωρήσει μέρος της επιχείρησής σου σε άτομα που δεν έπρεπε.
Εσείς θα το τολμάγατε ή μήπως ήδη το κάνατε;
Του Κώστα Σίδερη
costas@aquamerit.gr
